Św. Stanisław Kostka SJ w Nowym Sączu. (fot. Anna Dziemska)
Wspomnienie św. Stanisława Kostki SJ obchodzone jest w Polsce, de facto dwa razy. 13 listopada w Kościele Katolickim obchodzimy ogólne wspomnienie tego świętego, które Polski Kościół przeniósł na 18 września. Dlaczego?
Kostka na start
Polski Kościół przeniósł w roku 1974 jego wspomnienie na dzień 18 września, aby młody święty błogosławił swoim podopiecznym na początku roku szkolnego.
Czy ta sytuacja sprawdza się w praktyce? Czy szerzy się odpowiednio kult tego Świętego, aby mógł on stać się wzorcem dla wielu uczniów? Czy w dzisiejszych czasach, kiedy demoralizacja i deprawacja młodzieży pędzi w zawrotnym tempie nie należy poważanie odwołać się do wzorca tego delikatnego, wrażliwego, a jednocześnie heroicznie zdeterminowanego chłopca, dążącego do doskonałej służby Bogu?
Na początku roku szkolnego katecheci i uczniowie często tak są zajęci rozpoczynającym się nowym cyklem nauki, że raczej niewielu z nich pamięta już o swoim patronie.
Uwspółcześniony heroizm?
Starsi o imieniu Stanisław na ogół świętują dzień swojego patrona tradycyjnie 13 listopada. Wiele polskich kalendarzy nadal wskazuje bowiem tę datę jako dzień św. Stanisława Kostki. Nie słychać jednak w kościołach pięknych pieśni o heroicznym młodzieńcu. Warto nadmienić, że pieśni tych (jak np. „Aniele ziemski bez winy, ozdobo naszej krainy”) uczono w szkołach i kościołach przed wojną, a nawet jeszcze w okresie komunizmu, w latach 60 i 70 ubiegłego wieku. Czemu tradycja ta zaniknęła?
Jednym z powodów jest fakt, że obecnie język tych pieśni wydaje się archaiczny, a młodym należy we współczesny sposób przybliżać postaci świętych. Czynią to pisemka dla dzieci. Tą drogą poszedł również młody jezuita Przemek Wysogląd SJ, tworząc K.O.S.T.K.Ę. – komiksowy życiorys świętego Stanisława Kostki. To bardzo cenna i pożyteczna inicjatywa, jednakże czy to wystarczy, aby przywrócić społeczną pamięć o tym wspaniałym patronie?
Może też, patrząc z drugiej strony, jeśli śpiewamy pieśń „Bogurodzica Dziewica”, a także inne religijne i patriotyczne pieśni, znane od wieków, to dlaczego nie mamy propagować wśród młodzieży tych, które traktują o ich patronie? Tym bardziej, że oddają one jego cnoty i zasługi.
1. Aniele ziemski bez winy,
ozdobo naszej krainy,
Wejrzyj z nieba dziś łaskawie
Na nas święty Stanisławie.2. Przyjm nasze modły, ofiary,
niebieskie zlej na nas dary,
Wesprzyj w każdej nas potrzebie,
Gdy wzniesiemy głos do Ciebie.3. Gdy kornie przed Twe ołtarze,
niewinni padniem na twarze,
Niech szatańskiej strzały złości,
Nam nie zranią niewinności.4. Gdy grzeszni Ciebie wzywamy,
pomocy Twej niech doznamy.
Uproś, jakich łask nam trzeba
I zaprowadź nas do nieba.
Może warto powrócić też do listopadowego terminu Święta Patrona Dzieci i Młodzieży? Ten właśnie dzień jest obchodzony jako święto liturgiczne w Kościele katolickim od 13 listopada 1670 roku na całym świecie, kiedy to papież Klemens X zezwolił zakonowi jezuitów na odprawianie mszy świętej i brewiarza o Stanisławie.
„Żyjąc krótko, przeżył czasów wiele”
Stanisław Kostka został beatyfikowany w 1602 roku przez papieża Pawła V i kanonizowany przez Benedykta XIII 31 grudnia roku 1726, chociaż dekret kanonizacyjny wydał wcześniej już Klemens XI (1714).
Postacią młodziutkiego polskiego Świętego urzeczony był Cyprian Kamil Norwid, pisząc wiersze na jego cześć. Św. Stanisławem zafascynowany od młodości był bł. Jan Paweł II. Będąc w Rzymie na studiach teologicznych, a potem jako biskup i kardynał, Karol Wojtyła wielokrotnie nawiedzał grób św. Stanisława Kostki.
13 listopada 1988 r. Papież Jan Paweł II rozpoczął drugie dziesięciolecie swojego Pontyfikatu modlitwą na rzymskim Kwirynale, klęcząc przy sarkofagu polskiego świętego – Stanisława Kostki. Do zgromadzonych wiernych powiedział wtedy m.in.:
„Żyjąc krótko, przeżył czasów wiele”. Wszyscy znamy te słowa, które stanowią syntezę życia naszego Świętego, postaci doprawdy niezwykłej: w tak niedługim czasie zdołał osiągnąć ogromną dojrzałość powołania chrześcijańskiego i zakonnego. Ten święty patron młodzieży polskiej towarzyszył mi od dawna, w czasach młodości i potem, stale. Towarzyszył mi w Rzymie, gdy byłem studentem w położonym niedaleko stąd Kolegium Belgijskim. Prawie każdego dnia przychodziłem szukać u niego duchowego światła i pomocy (…). Jego krótka droga życiowa z Rostkowa na Mazowszu przez Wiedeń do Rzymu była jak gdyby wielkim biegiem na przełaj do tego celu życia każdego chrześcijanina, jakim jest świętość. Kiedy znajdujemy się wobec tej niezwykłej postaci, myśli nasze podążają natychmiast do młodych całego świata (…).
Tak, św. Stanisław miał trudną młodość, mimo że był z bardzo bogatego rodu, arystokratycznego, prawie królewskiego, miał trudną młodość. Młodzi dzisiaj mają w Polsce trudną młodość, czasem wydaje mi się, że nie potrafią sprostać wyzwaniom, czasem szukają wyjścia poza Ojczyzną. Dla wszystkich: i tych, co odchodzą z Ojczyzny, i tych, co zostają, niech św. Stanisław Kostka będzie patronem – patronem trudnych dróg życia polskiego, życia chrześcijańskiego. Szukajmy u niego stale wspomożenia dla całej młodzieży polskiej, dla całej młodej Polski.”
Kostka w Małopolsce
Warto wspomnieć także o kaplicy św. Stanisława Kostki w pięknym kościele Ojców Jezuitów w Nowym Sączu. Malowidła na ścianach i witraże opowiadają historię świętego jezuity: jego drogę do Rzymu, przyjęcie do zakonu, podanie wiatyku przez anioła Stanisławowi w jego ciężkiej chorobie (w obecności Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus.)
W Krakowie zaś, prężnie rozwija się Publiczne Gimnazjum Jezuitów im. Św. Stanisława Kostki, prowadzone przez jezuitę – o. Pawła Brożyniaka SJ. Szkoła stara się szerzyć kult świętego i zachęcać młodych do podążania za heroicznymi czynami młodego jezuity. Można śmiało powiedzieć, że działalność KOSTKI, to pewnego rodzaju jezuicki przepis na dobrą szkołę.
fot. KOSTKA w Krakowie.
Św. Stanisław Kostka SJ jest także patronem największej w Polsce, Jezuickiej Wspólnoty Młodzieżowej MAGIS.
Stanisław Kostka został jednym z głównych patronów Korony Polskiej i Litwy już w 1674 roku, a od 1961 roku jest patronem: Polski, archidiecezji łódzkiej i warszawskiej oraz diecezji chełmińskiej i płockiej, miast: Gniezna, Lublina, Lwowa, Poznania i Warszawy. Jest też patronem studentów oraz nowicjuszy i nowicjuszek, alumnów, polskiej młodzieży, ministrantów, wielu kościołów, a także Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży (KSM). Papież Jan XXIII w 1962 roku potwierdził trwający od 1674 r. patronat św. Stanisława Kostki nad Polską.
—
Życiorys św. Stanisława Kostki SJ – [TUTAJ]
Polecamy także: Św. Stanisław Kostka – odwaga świętości
Więcej o komiksie K.O.S.T.K.A. – [TUTAJ]
Anna Dziemska
RED./ kk
