(fot. Krypta Męczenników w paryskim kościele karmelitów Saint Joseph des Carmes)
W czasie rewolucji francuskiej w wyniku antykatolickich prześladowań religijnych, jak się szacuje, zginęło kilkanaście tysięcy katolików, z których za męczenników za wiarę Kościół katolicki uznał szesnaście karmelitanek z Compiègne, dziewiętnaście ofiar z Laval, zakonnice z Orange, sześćdziesiąt cztery ofiary deportacji i grupę zakonnic z Valencienne. Największą grupę beatyfikowanych stanowią Męczennicy z Paryża (Męczennicy paryscy) – grupa beatyfikowanych męczenników, zamordowanych w Paryżu we wrześniu 1792 roku w czasie tak zwanych masakr wrześniowych.
Wolność, równość, braterstwo, albo śmierć.
W Paryżu w dniach od 2 do 6 września 1792 roku zamordowano około tysiąca czterystu osób. W gronie tym znajdowało się trzystu duchownych i zakonników odmawiających złożenia przysięgi na cywilną konstytucję kleru. W pierwszej połowie sierpnia w przylegającym do opactwa Saint-Germain-des-Prés więzieniu zaczęto przetrzymywać tzw. „podejrzanych”, a gdy zabrakło miejsca kolejnych aresztantów umieszczano początkowo w refektarzu, a później w innych pomieszczeniach opactwa.
Pierwszymi ofiarami masakry stali się przewożeni do Saint-Germain-des-Prés po przesłuchaniu w merostwie aresztanci. Tłum towarzyszący konwojowi wtargnął do refektarza. Ofiarą padły tam osiemdziesiąt trzy osoby, kolejnymi zamordowanymi byli odmawiający złożenia przysięgi konstytucyjnej z innych pomieszczeń.
Po południu tego dnia komisarz Violette dokonał samosądu w klasztorze karmelitów przy Rue de Vaugirard 70. Najpierw rozkazał opuszczenie budynku wszystkim tam przebywającym do przylegających ogrodów naprzeciw tłumu, a później zaczął wydawać wyroki na pozostałych przy życiu oddając ich w ręce tłumu. Ocenia się, że w tych wydarzeniach śmierć poniosło około sto czternaści osób. Wśród nich było trzech biskupów i ich sekretarze, siedmiu wikariuszy generalnych, archidiakoni, proboszczowie, wikariusze, diakoni, przełożeni eudystów, sulpicjanów i benedyktynów, jezuici, sulpicjanie oraz świeccy. Ofiary mordu zostały pochowane w zbiorowych mogiłach na terenie cmentarza Vaugirard, część z nich wrzucono do studni klasztornej. Po ekshumacji w 1867 roku relikwie ofiar spoczęły w krypcie kościoła karmelitów.
(fot. Tablica pamiątkowa)
Kolejnymi ofiarami byli więźniowie z La Force, seminarium św. Firmina i przebywający w kościele Saint Nicolas du Chardonnet.Nie została ustalona pełna liczba ani nazwiska pomordowanych za sprawą między innymi pożaru archiwów w 1871 roku. Zbrodnie popełnione w tym okresie określane są jako mord wrześniowy.
Proces informacyjny w diecezji Paryża toczył się od 21 marca 1901 do 5 lutego 1906, a ogłoszenie dekretu o męczeństwie nastąpiło 1 października 1926.
Papież Pius XI 17 października 1926 roku dokonał beatyfikacji 191 męczenników, których dokumentację udało się skompletować. W tej grupie znajduje się trzech biskupów, księża diecezjalni i zakonni, diakoni, kleryk, brat zakonny i wierni świeccy. W Kościele katolickim grupa Męczenników z Paryża wspominana jest 2 września, zaś Towarzystwo Jezusowe dwudziestu trzech współbraci z tego grona wspomina 19 stycznia.
Piotr Guérin du Rocher SJ (org. fra.) Pierre-Michel Guérin du Rocher (ur. 1 marca 1731 w Sainte-Honorine-la-Guillaume, zamordowany 3 września 1792 w Paryżu) – błogosławiony Kościoła katolickiego, męczennik, ofiara prześladowań antykatolickich okresu francuskiej rewolucji.
Pierwszym stopniem edukacji była dla Piotra Guérin du Rochera szkoła jezuitów w Caen. Do Towarzystwa Jezusowego wstąpił 10 września 1745 roku w Paryżu. Ukończył Lycée Louis-le-Grand, a po studiach filozoficzno-teologicznych w 1760 roku przyjął święcenia kapłańskie i rozpoczął pracę dydaktyczną wykładając literaturę w Bourges i Rouen. Kiedy działalność Towarzystwa Jezusowego została we Francji zakazana, w 1764 roku wyemigrował, by podjąć pracę początkowo na terenie Italii i Niemiec, zaś kolejne przez pięć lat poświęcił pracy w I Rzeczypospolitej. Przebywając w Polsce wykładał prawo kanoniczne, zaś na dworze Jabłonowskich pełnił obowiązki kapelana. Studia lingwistyczne i historyczne, jakim oddawał się w tym okresie, przyniosły publikację wydanego w 1777 roku dzieła Histoire véritable des temps fabuleux, poruszającego tematykę opowieści zawartych w Torze. Praca ta wpłynęła na rozwój egzegezy biblijnej, deprecjonując teorie francuskich encyklopedystów i dowodząc historycznych źródeł Pięcioksięgu.
Po powrocie do Francji został spowiednikiem Marii Antoniny, a z nominacji arcybiskupa Paryża pełnił obowiązki dyrektora instytutu Nouveaux-convertis. W 1791 roku odmówił złożenia przysięgi na cywilną konstytucję kleru i w rok później, 13 sierpnia 1792 roku, został aresztowany razem z bratem Robertem i kuzynem Jakubem de la Lande, z którymi został uwięziony w prowizorycznym więzieniu utworzonym z kościoła i zabudowań przy seminarium Saint Firmin (św. Firmina). Wszyscy trzej niecały miesiąc później padli ofiarą tak zwanych masakr wrześniowych, w których zginęło łącznie 300 katolickich duchownych osadzonych w paryskich więzieniach.
Dzienna rocznica jego śmierci (dies natalis – dzień narodzin do życia wiecznego) jest dniem, kiedy wspominany jest w Kościele katolickim.
Opr. Tomasz Wachowski
