Shembaganur – indyjska Stara Wieś, cz.3

(fot. Nasze Sprawy, czerwiec 2014)

(fot. Nasze Sprawy, czerwiec 2014)

Trzecia i ostatnia część opowieści o. Jacka Poznańskiego o jego probacji i pobycie w Indiach.

Kodaikanal

Już pierwszego dnia po obiedzie pojechaliśmy małą grupą probanistów autobusem w górę do miasta Kodaikanal, oddalonego cztery kilometry od naszego kolegium. Jest rozłożone na wzgórzach Palani Hills. Jest ono największym skupiskiem ludzkim w okolicy i jest najwyżej położoną miejscowością, bo na wysokości 2133 m. Wyżej jest tylko obserwatorium Indyjskiego Instytutu Astrofizyki, w którym zajmują się badaniami plam na słońcu. Byliśmy tam z odwiedzinami.

Obecnie w Kodaikanal żyje 120 tys. ludzi. Budowę miasta zapoczątkowano w roku 1845. Było to bardzo dobre miejsce ucieczki od wysokich temperatur i tropikalnych chorób na równinach. Lokalna ekonomia jest w większości oparta na turystyce. Większość ludzi pracuje w hotelach (jest ich ponad sto, a niektóre bardzo wysokiej klasy) oraz w restauracjach. Idąc przez miasto, doświadcza się uczucia totalnego chaosu, sklep na sklepie, w ruderach, piwnicach, w każdej dziurze, jakaś twarz coś oferuje, gotuje, czymś potrząsa, wygląda z dziury obłożonej pofatygowanymi rzeczami wszelkiego rodzaju. Widać od razu, że wielu tym sprzedawanym rzeczom brakuje świeżości, są zawilgocone, trochę przymięte itp. Ale są też miejsca z bardzo dobrymi towarami.

W Kodaikanal i okolicach prowadzi działalność ok. 170 wspólnot religijnych różnego rodzaju i różnych denominacji. W samym mieście spotkałem protestanckie zbory i instytucje dobroczynne czy edukacyjne, a obok wiele świątyń hinduistycznych w najdziwniejszych miejscach. W samym mieście znajduje się wielki meczet, a w okolicy kilka mniejszych. Pierwszy kościół parafialny wybudowali jezuici w roku 1911. Później dobudowali jeszcze sześć parafii, nie licząc mnogości kaplic dojazdowych. W 1976 roku jezuici przekazali to wszystko darmowo diecezji Madurai. W okolicy znajdują się konwenty i klasztory 21. zgromadzeń żeńskich (z męskich są tylko jezuici). Są to głównie domy wypoczynkowe zgromadzeń, liczne szkoły oraz praktyka lekarska i bursy dla uczniów i studentów. W sumie na stałe mieszka tu około 100 sióstr. W Kodaikanal ma też swoją siedzibę Mother Teresa Women’s University (utworzony w 1984 r. przez państwo), który skupia się na społecznej i ekonomicznej promocji kobiet oraz ich akademickiej edukacji, w tym na zdobywaniu doktoratów.

Nasze kolegium

College of the Sacred Heart, znajduje się przy głównej drodze z Madurai i Dindigul do Kodaikanal. Zostało wybudowane na obszernej płaskiej, obecnie zalesionej polanie, w połowie góry, na której wznosi się Kodaikanal. Jest to budowa z końca XX wieku, murowana, ale jest tu dużo drewna. Główna, mieszkalna część budynku, składa się z dwóch dziedzińców z podcieniami na trzech poziomach (coś podobnego do Wawelu). Kolegium może pomieścić ok. 150 osób. Na terenie tej wielkiej posiadłości znajdują się wspaniałe ogrody z przeróżną roślinnością oraz park poprzecinany szerokimi alejkami. Na końcu jednej z długich alejek znajduje się cmentarz jezuitów, głównie Francuzów, którzy od czasu stworzenia tej placówki tutaj pracowali (i tutaj lub w innym miejscu zmarli) przez ostatnie sto kilkanaście lat.

Powstanie naszego domu w Shembaganur jest związane z francuskimi jezuitami, którzy w połowie XIX wieku prowadzili na południu Indii tzw. New Madurai Mission. O. L. Saint-Cyr SJ (+1887) natknął się na to miejsce w roku 1852 podczas jednej ze swoich duszpasterskich wypraw. Był przekonany, że jezuici powinni mieć miejsce, w którym mogliby aklimatyzować się misjonarze przyjeżdżający z Europy i gdzie mogliby otrzymać początkową formację oraz wprowadzenie w życie w Indiach.

Kiedy został przełożonym misji, przybył jeszcze raz do Kodaikanal i w roku 1860 kupił dom. W 1863 roku wybudował kościół Najświętszej Marii Panny z La Salette. W latach 1894-1895 w miejscu poniżej Kodaikanal, właśnie Schembaganur, stworzono dom formacji dla jezuitów oraz miejsce odpoczynku. Przez kilka dziesięcioleci była to taka Stara Wieś, czyli duchowa kolebka wielu pokoleń jezuitów, którzy tutaj mieli najpierw nowicjat, później juniorat oraz filozofię, a w końcu trzecią probację. Spędzali więc tutaj dużą część swojej formacji. W 1954 roku nowicjat przeniesiono do Dindigul, dużego miasta, oddalonego o ok. 100 km. Natomiast w 1980 roku przeniesiono filozofię do Chennai. Juniorat przekształcono, tak że została tylko probacja.

Obecnie nasze kolegium to duży kompleks budynków. Składa się nań Eco Sanctuary and Heritage Center. W jego skład wchodzą: muzeum historii nauk przyrodniczych Palni Hills, archiwa Prowincji Madurai, Anglade Institute of Natural History, centrum duchowości (składa się z probacji oraz Loyola Institute of Spiritual Training), a także budynki dla zespołu zajmującego się organizacją edukacji i działań socjalnych (tutaj należą: PEAK: People’s Education and Action in Kodaikanal, Inigo Children’s Home i w Inigo Boys’ Hostel, Shembaganur Social Service Schools, Grihini Community College).

Wspólnotę stałych mieszkańców tworzy dziesięciu jezuitów, w tym emeryci i dwaj scholastycy na magisterce. Dziesięciu kolejnych jezuitów należących do wspólnoty mieszka w placówkach rozrzuconych po okolicach. Zajmują się parafiami, szkołami, działalnością społeczną oraz naszymi farmami. Ministrem wspólnoty jest o. Patrick, który spędził 18 lat w Zambii, gdzie mieszkał i pracował z polskimi jezuitami. Trzeba przyznać, że jak na taką niewielką grupę osób, nasi robią tutaj sporo rzeczy.

Jezuici stworzyli tutaj Eco Sanctuary i Heritage Centre, gdyż przez lata dbali o piękno przyrodnicze tego zakątka, pielęgnując florę i faunę górskiego regionu. Dokonywali także naukowych i archeologicznych badań. W zamiarze miejsce to ma być przykładem współżycia przyrody i człowieka, ma promować ekologiczną duchowość, być centrum duchowości przyrody, rozwijać edukację środowiskową i badania nad środowiskiem przyrodniczym. Temu służy współpraca ze szkołami, które przyjeżdżają tu na kilka studyjnych dni. Pomaga w tym Muzeum historii nauk przyrodniczych Palni Hills założone przez wybitnego przyrodnika, o. A. Anglade SJ (+1954). Zawiera ono kolekcję rzadkich okazów flory i fauny tego regionu: kolorowe ptaki, motyle, insekty (ponad 500 gatunków), 300 gatunków egzotycznych orchidei, a także modele mieszkań i grobowców prehistorycznych mieszkańców okolicznych wzgórz.

Muzeum jest placówką zewnętrzną jezuickiej szkoły wyższej Loyola College w Chennai. Natomiast Anglade Institute of Natural History jest programem edukacyjnym mającym na celu podwyższenie świadomości ekologicznej dzieci szkolnych, studentów i lokalnych liderów. Przez ostatnie 26 lat przez Instytut przewinęło się 126 tysięcy uczniów przeróżnych szkół z południa Indii. Gdy natomiast chodzi o Archiwum Prowincji Madurai, to przechowywane są tutaj dokumenty pochodzące z okresu początków działalności jezuitów na tych ziemiach. Zawierają one materiały z całej historii jezuickich misji na półwyspie indyjskim począwszy od roku 1542 (jeśli znajdę czas, poszukam w nich coś o polskich jezuitach).

Znaczące jest też edukacyjne i społeczne zaangażowanie jezuitów, realizowane w ramach Shembaganur Social Service Schools. Jezuici utworzyli w 1950 roku szkoły podstawowe w odległych wioskach Vellakavi, Puthur, Adukkam i Pallangi dla tubylczej ludności. Projekt PEAK ma za zadanie doprowadzić do społecznej sprawiedliwości na Wzgórzach Kodai i edukować dzieci z autochtonicznych plemion. Około 500 dzieci jest w mieszczących się tutaj hostelach. Grihini Community College jest natomiast projektem realizowanym wspólnie z Kodai Grihini Trust i australijskimi luteranami. Ma za zadanie przekazanie technicznych, zawodowych i miękkich umiejętności kobietom pochodzącym z kasty dalitów i z okolicznych plemion, tzw. adivasi, a więc najniżej sytuowanych w społeczeństwie.

W końcu, znajduje się tutaj Loyola Institute of Spiritual Training LISTEN. Program LISTEN, który ma za zadanie uczynić z tego miejsce modlitwy i duchowej przemiany, a więc rodzaj domu rekolekcyjnego, uruchomiono w roku 1980. Ofertę rozszerzono następnie o programy psychologiczno- duchowe. Jezuici zajmujący się tym programem stawiają sobie za cel kształtowanie w rekolektantach takich wartości, jak miłość, współczucie, cierpliwość, tolerancję, przebaczenie, odpowiedziałność, harmonię, troskę o innych.

Nasi proponują różne praktyki medytacyjne, modlitwę, uważność, kontemplację, metody rozwoju wewnętrznego, metody radzenia sobie z życiem, szukania i tworzenia społecznego wsparcia, rozwijania umiejętności zdrowego stylu życia, redukowania depresji, niepokoju, napięcia itd. Proponowane tu rekolekcje oparte są na Ćwiczeniach duchowych, buddyjskiej tradycji uważności, medytacji w ruchu, poradnictwa duchowego, duchowości ekologicznej. Dom rekolekcyjny może pomieścić jednorazowo 30-40 osób. Raz w miesiącu odbywa się tutaj dzień skupienia dla sióstr zakonnych, które mieszkają w okolicy. (W tych opisach pominąłem oczywiście zwykłe pastoralne zajęcia, jak celebrowanie Mszy św. czy spowiedzi w kilku znajdujących się w okolicy wspólnotach sióstr np. w klasztorze Karmelitanek Bosych, u Medical Mission Sisters czy u Prezentek – w tych miejscach pomagają probaniści). 16 To tyle tych informacji różnego rodzaju. Mam nadzieję, że udało mi się trochę odmalować klimat tego miejsca i przekazać moje pierwsze wrażenia.

Polecam siebie i moich 21 współbraci wraz z instruktorami Waszej modlitwie.

CZYTAJ CZ.2 – [TUTAJ]

CZYTAJ CZ.1 – [TUTAJ]

O. Jacek Poznański SJ/ RED.